Wat?

We kunnen ons afval in Nederland vrij aardig scheiden. Er is nog geen afvoerkanaal voor blik en plastic, maar er zijn al wel gescheiden kanalen voor

• Glas (niet vuurvast)
• Papier
• Petflessen en bierflesjes
• Groenafval
• Biologisch afbreekbare vloeistoffen an uitwerpselen (riool)
• Batterijen en ander chemisch afval
• Restafval (de grijze container)

Als dank voor het gescheiden afvoeren van deze materialen krijg je als dank geurloos afval. Maar je moet wel even weten hoe.

Waarom?

Een gemiddeld Nederlands gezin produceert erg veel afval. Kijk maar eens naar de (soms overvolle) grijze containers als ze worden afgehaald. En stel je dat voor, vermenigvuldigd met het aantal inwoners van een stad. En met de 52 weken die in een jaar zitten.

Grijs afval is ongesorteerd en er kan eigenlijk weinig meer mee worden gedaan dan het opslaan of verbranden. Dat laatste is eigenlijk een manier om vuil in de lucht te storten, want een gas is niet bepaald weg nadat het gemaakt is.

Veel ander afval kan beter worden hergebruikt, en daarom is het een goed streven de grijze container zo min mogelijk te gebruiken. Papier en glas kunnen hergebruikt worden, en in principe zou dat ook met plastic kunnen als dat niet zo lastig te sorteren was.

Etensresten en tuinafval in de groene container zijn nog veel beter geschkt voor hergebruik, namelijk als compost. Door deze organische materialen in een flinke bult te leggen slinkt het door een natuurlijk proces tot een tiende van de afmetingen, en wordt het een uitstekende voedingsstof voor de tuin.

Composteren is het natuurlijk proces waarin dode bouwstoffen vergaan, om af te breken tot de bouwstenen voor de volgende generatie planten. Het wordt onder andere veel gebruikt in de biologische landbouw, waarin geen gebruik wordt gemaakt van kunstmest.

Als je je groenafval scheidt van het grijze, en bovendien papier en glas (en natuurlijk chemisch afval) apart verzamelt, dan blijft voor je grijze container weinig meer over dan verpakkingsmaterialen, en dan vooral plastic en blik. Als die ook nog worden gerecycled blijft in principe niets meer over dat nog grijs is.

Een grijze container met louter verpakkingsmateriaal stinkt niet. Een goed beluchte groencontainer stinkt ook niet, zie hieronder. En papier en omgespoeld glas zijn ook niet echt de problemen. Als je netjes recyclet dan stinkt je afval niet meer. En bovendien kun je je de moeite van het uitschrobben van een container vaker besparen.

Hoe?

Het enige afval dat echt stinkt is organisch afval, ofwel groenafval. Dit verteert van nature zodra het dood is, en als dat op de verkeerde manier gebeurt dan komt er geur bij vrij.

Vertering, of compostering, kan gebeuren met of zonder zuurtstof. De bacterien voor die twee gevallen verschillen, en met name de bacterien die zonder zuurstof werken brengen stinkende stoffen voort. Degene die werken met zuurtstof brengen geen geur voort. De truc is dus om je groenafval altijd goed te doorluchten.

Een gesloten groencontainer kan dus gaan stinken; laat hem liever op een kiertje staan. of zelfs wijd open. Een aangestampte massa in de container kan gaan stinken; meng dat liever met wat takken waarlangs lucht naar binnen kan stromen. Vocht onderin de groencontainer sluit zuurstoftoevoer af en kan dus ook stank veroorzaken; laat afval dus uitlekken voor het de groencontainer in gaat, of boor er gaatjes onderin.

Een ideale scheiding van groen en grijs afval begint bij de bron, dus in de keuken. Als daar een bakje staat waarin groentesnijresten maar ook klokhuizen en etensresten eindigen, dan hoeft dat niet via de gewone afvalemmer in de grijze container te eindigen, waar het niet thuishoort en gaat stinken. En als dat bakje in de keuken van onderen kan uitdruipen (doordat het in de gootsteen of op een opvangbakje staat bijvoorbeeld) en als het voldoende lucht ontvangt dan stinkt het ook niet. Eenmaal uitgedrupt kan dit bovendien goed de groencontainer in.

Nog beter dan een groencontainer is het gebruik van een eigen compostvat. Dit is vooral interessant voor wie een tuin heeft. Dit kan een lelijke constructie zijn met een paar rechtopstaande wanden, maar het kan ook een keurig afgewerkte, groen gekleurde bak zijn waar je boven je afval in gooit en vanonder je rijpe compost uit haalt. Vaak worden zulke vaten door de gemeente gesponsord, vraag dat dus even na. Je tuin zal je dankbaar zijn voor het zwarte goud.

Als je veel gekookte etensresten overhoudt (waarom trouwens?), en vooral vlees en vis (met botten en graten) dan is het aan te raden een wat geavanceerder compostsysteem te gebruiken, namelijk met EM-bacterien, ofwel de Bokashi-methode. Deze maakt gebruik van natuurlijke bacterien die in een afgesloten vat te keer gaan en binnen vier tot zes weken alles hebben afgebroken.

Tenslotte loont het de moeite om afvalproductie te vermijden; het weigeren van verpakingen waar mogelijk is een prima manier om je afvalberg nog verder te reduceren. Zo erg zelfs, dat je nog maar een paar keer per jaar een container aan de straat hoeft te zetten. Met het overheidsbeleid "de vervuiler betaalt" zou dat nog weleens een nuttig kunnen uitpakken.

Waar?

VAMvat -- een prima werkend compostvat voor huishoudelijk keuken- en tuinafval.

Composteren -- Neerlands Tuin geeft informatie over composteren.

Nonolet -- voor wie erg ver wil gaan is er zelfs een geurloos mensentoilet, uitgevonden in Nederland. Dit toilet gebruikt het principe van doorluchten van uitwerpselen om ze geurloos te maken.