Wat?

Een grote auto koop je voor die enkele keer dat je veel te vervoeren hebt. Bijvoorbeeld een verhuizing of een vakantie. Dat komt natuurlijk bijna nooit voor, maar die paar keer in een jaar is het een groot gemak.

Vraag je eens af of dat gemak opweegt tegen het hele jaar door zeulen met een grotere auto. Dat levert namelijk flink wat nadelen:

• De wegenbelasting loopt op voor zwaardere auto's;
• Zwaardere auto's hebben meer brandstof nodig en stoten dus meer CO₂ en andere verontreinigingen uit;
• Grote auto's zijn lastiger bij het (file)parkeren en andere manoeuvres;
• Een auto die in verhouding tot de bestuurder zwaarder is beter in staat om een bestuurder plat te drukken in een ongeluk.
• Een zwaardere auto kost meer in aanschaf en onderhoud.

De auto-industrie heeft kopers zo gek gekregen dat ze automatisch de grootste auto kopen die ze kunnen betalen. Vergeet echter niet daar kritisch over na te denken. Hoe vaak verhuis je of ga je op vakantie, hoe moeilijk is het dan om alternatieven te vinden, en wat kosten ze? Zoek ook zelf naar nadelen aan een grote auto, want die vertelt een autofabrikant je natuurlijk niet. De kans is groot dat je beter af bent met een kleinere auto.

Waarom?

Een grote auto is in alle opzichten duurder in gebruik. De aanschaf en wegenbelasting voel je in de portemonnee, en het brandstofverbruik heeft zowel een milieu-effect als een financieel. De logica daarachter is keihard.

Om meer massa te verslepen moet je meer energie uit de motor halen. Twee keer zoveel massa kost twee keer zoveel energie. Die energie komt voort uit brandstof, waarvan dus ook meer nodig is voor een zwaardere auto. En alle brandstof die de motor in gaat komt er na verbrandingn uit in de vorm van CO₂ en andere schadelijke stoffen: twee keer zoveel brandstof levert twee keer zoveel CO₂.

Maar het is erger. Als de massa eenmaal in beweging is dan blijft hij ook wel in beweging, althans op de snelweg. Bij remmen wordt alle energie in remschijven gestopt, en bij optrekken moet de motor al die massa weer in snelheid doen toenemen. Let dus niet alleen op de hoeveelheid brandstof die de auto verbruikt op de snelweg, maar let ook op de energie die hij verspilt met optrekken. Voor het stadsverkeer is een grote auto dus een heel slecht idee.

Een zwaardere auto moet ook veiliger worden gemaakt; doordat de massa in verhouding tot de bestuurder zwaarder is kan hij langer of harder doordrukken op het lichaam dan een kleinere auto. Moderne voorzieningen voor de veiligheid (air bags, kreukelzones) zijn voor een zwaardere auto dus harder nodig. En denk ook even na over een botsing met een kleinere auto (of motor of fiets), want die wordt door een zwaardere auto ook harder weggedrukt in een botsing; veiliger voor jezelf, maar wil je dat werkelijk ten koste laten gaan van die andere partij?

Hoe?

De nadelen van een grote auto blijven achterwege in autoreclame. Fabrikanten verkopen liever een grotere, duurdere auto. Ze zinspelen graag op het opberggemak en het cowboy-imago van een grote auto. Gelukkig kunnen we zelf ook nadenken.

Is je bijvoorbeeld al eens opgevallen dat grote auto's altijd op ruime wegen rondrijden? Er wordt nooit getoond hoe handig het stadsverkeer inclusief parkeren gaat. Hoe vaak rijd je in de vrije natuur of op snelwegen, en hoe vaak in de stad? Vind je het kunnen om anderhalve parkeerplek te bezetten omdat het recht parkeren je niet lukt? Heb je zin in het krappe in- en uitstappen (met gratis kraslot) in een parkeergarage?

Een motor in een grotere auto is moderner dan een oudere kleine, zodat de indruk ontstaat dat het gebruik van een grote auto niet belastender is voor het milieu. Onzin: Als dezelfde moeite werd gestoken in het efficiënter krijgen van kleine auto's als in grote, dan werden die ook een stuk zuiniger. Als consument oefen je daarop invloed uit door je koopgedrag.

Als je een indruk wilt krijgen van de milieubelasting door een auto, zoek dan eens uit wat het zou kosten om de CO₂-uitstoot te compenseren. Door bomen te laten planten kun je voorkomen dat jouw autoritjes aan het broeikaseffect bijdragen. De kosten hiervoor worden nu niet in de brandstofprijzen opgenomen, maar het zal steeds meer die kant opgaan als de overheid ziet dat consumenten te weinig milieubewust rijden. Dat is immers hoe de overheid werkt: ze stuurt menselijk gedrag met subsidies en belastingen.

Om een indruk te geven: compensatie van een liter benzine of diesel kost 4 eurocent, compensatie van een liter LPG kost 2 eurocent. Houd er wel rekening mee dat dit alleen om CO₂ gaat; met name diesel levert nog veel meer probleemstoffen op, waar we op dit moment nog niet volledig op letten.

In brandstofmixen die wat milieuvriendelijker zijn zit een percentage biodiesel, en dat levert geen CO₂-problemen; dat percentage van het verbruik is al bij voorbaat gecompenseerd doordat er planten voor gekweekt zijn. Je hoeft dus alleen het niet-milieuvriendelijke deel nog te compenseren. Als je 100% biodiesel tankt dan rijd je op plantaardige brandstof en blijft er dus niets over om te compenseren.

Denk eens uit de box -- als de auto te krap is voor een skivakantie, reken dan eens uit hoeveel een treinvariant kost, en hoe prettig of onprettig dat zou zijn. Het kan een stuk prettiger zijn om in een ruime coupé te zitten lezen dan achter het stuur -- maar dat is niet voor iedereen gelijk. Als hierzonder opeens een veel kleinere auto mogelijk wordt, hoe klein wordt die dan?

Denk eens uit de box -- voor een vakantie of verhuizing kun je een grote auto, of zelfs een busje huren. Wat zijn de meerkosten, wat is de last, en voorkomt het wellicht dat de aanschaf van een auto een afweging tussen voor- en nadelen wordt?

Om het nog maar eens te herhalen: de consument bepaalt wat de markt moet gaan doen. Als je bewust een kleinere auto koopt, of een auto die op 100% biodiesel kan rijden (veel Seats en Volkswagens, diverse Skoda's en Audi's) dan tref je de auto-industrie recht in het hart, want je beïnvloedt de verkoopstatistieken. Als je consequent de brandstof tankt met het hoogst vindbare gehalte aan biodiesel dan beïnvloed je daarmee de brandstofindustrie. Alles wat je koopt eindigt in statistieken die fabrikanten gedwee opvolgen. Maar je kunt natuurlijk ook gedwee doen wat de reclame je probeert te laten doen. Aan jou de keuze.

Waar?

• http://www.anwb.nl/published/anwbcms/content/pagina/auto/autokosten/autokosten-entree.nl.html De ANWB heeft een overzicht gemaakt van de kosten van een auto.
• http://www.klimaatneutraal.nl/site/greenseat Een site waar je bomen kunt laten aanplanten ter compensatie van je CO₂-uitstoot. Voor het gemak wordt het gewicht hier gemiddeld.
• http://www.treesfortravel.nl/CO2meter.html Bereken je CO₂-uitstoot (ook door vliegen, energieverbruik, openbaar vervoer). Voor het gemak wordt het autogewicht hier gemiddeld.
• http://www.ideele.nl/b2-groenauto.htm Sommige autoverzekeringen compenseren inherent de CO₂-uitstoot van een gemiddelde autorijdende Nederlander.
• http://www.gbev.org/pdf/Autosalon%202006%20-%20Presentatie%206%20-%20Lode%20Speleers.pdf Informatie over biodiesel.